«کنتاکتور» (Contactor) یک وسیله کنترلی الکترومکانیکی است که برای ایجاد یا قطع ارتباط بین بار و منبع تغذیه استفاده میشود. استفاده از کنتاکتور شبیه به رله است. اما دستگاه مورد استفاده برای کاربردهایی با جریان بالاتر به عنوان کنتاکتور و دستگاه مورد استفاده در موارد جریان پایینتر به عنوان رله شناخته میشود.
فیلم آموزش حفاظت و رله – جامع و با نکات کاربردی در فرادرس
کلیک کنید
کنتاکتور بر اساس کاربرد و بار متصل به تعداد کنتاکتهای مختلفی دارد. به طور کلی، این کنتاکتها در دو حالت «معمولاً باز» (Normally Open) یا NO و «معمولاً بسته» (Normally Closed) یا NC قرار میگیرند. متداولترین کاربرد کنتاکتور در استارتر است که برای روشن و خاموش کردن تجهیزاتی مانند موتور، ترانسفورماتور و غیره به کار میرود.
کنتاکتور، مشابه رله، یک سوئیچ کنترل شده الکتریکی است که برای قطع و وصل مدار قدرت استفاده میشود، با این تفاوت که محدوده اندازه جریان در کنتاکتور بالاتر است. کنتاکتور توسط یک مدار (فرمان) کنترل میشود که سطح انرژی بسیار کمتری نسبت به مدار سوئیچینگ (قدرت) دارد.
یک کنتاکتور
کنتاکتور مغناطیسی یک سوئیچ است که به صورت مغناطیسی عمل میکند و در صورت لزوم مدار الکتریکی را بسته یا باز میکند. جزئیات بیشتر این نوع کنتاکتور را در ادامه بیان خواهیم کرد.
ساختار کنتاکتور
یک کنتاکتور دارای سه بخش اصلی است:
بوبین یا الکترومگنت
محفظه یا قاب
کنتاکتها
سیمپیچ یا الکترومگنت
سیمپیچ روی هسته الکترومغناطیسی پیچیده شده و به عنوان یک الکترومگنت یا آهنربای الکتریکی رفتار میکند. سیمپیچ عموماً دارای دو بخش است: یکی بخش ثابت و دیگر بخش متحرک. یک فنر بین هر دو قسمت وصل شده است. از این رو، ساختار آن به گونهای است که قابلیت بازگشت فنر وجود دارد. میلهای به قسمت متحرک وصل میشود. این میله به عنوان آرمیچر یا بوبین نیز شناخته میشود. هنگامی که نیروی بوبین بیشتر از نیروی فنر باشد، هر دو کنتاکت به هم متصل میشوند و هنگامی که نیروی فنر بیشتر از نیروی بوبین است، کنتاکتها یکدیگر جدا میشوند.
مقدار بسیار کمی از جریان از طریق منبع تغذیه یا مدار کنترل خارجی در پیچه جریان مییابد تا هسته الکترومغناطیس را تحریک کند. برای کاربردهای AC، هسته الکترومغناطیسی از آهن نرم چند لایه تشکیل شده است تا جریان گردابی را کاهش دهد. در کاربردهای DC، جریان گردابی وجود ندارد و هسته از فولاد سخت تشکیل شده است.
محفظه یا بدنه
محفظه برای محافظت از قسمتهای داخلی کنتاکتور استفاده میشود. محفظه از پلاستیک، نایلون 6، سرامیک یا باکالیت ساخته شده است. آهنربا و کنتاکتها در محفظه قرار میگیرند و از آنها محافظت میشود. در واقع، محفظه برای عایق کردن کنتاکتها و محافظت از آنها در برابر گرد و غبار، روغن، شرایط بد جوّی و خطرات ناشی از انفجار استفاده میشود و از تماس مستقیم کنتاکت برقدار جلوگیری میکند.
کنتاکتها
کنتاکت تنها بخشی است که کل جریان بار از آن عبور میکند و از این رو، یک بخش بسیار مهم در کنتاکتورها است. کنتاکتها را میتوان به کنتاکت قدرت، کنتاکت کمکی و فنر کنتاکت تجزیه کرد. دو نوع کنتاکت قدرت وجود دارد: کنتاکت ثابت و کنتاکت متحرک.
ماده مورد استفاده برای ساخت کنتاکتهااز مقاومت قوس پایدار و مقاومت در برابر جوش بالایی برخوردار است. این مواد باید در برابر فشار مکانیکی، ساییدگی و قوس مقاومت کنند. مقاومت این ماده تا حد ممکن کم است، زیرا جریان کامل بار از کنتاکتها عبور میکند. برای کاربردها جریان پایین، این کنتاکتها از اکسید کادمیوم نقره و نیکل نقره ساخته شده و برای کاربردهای جریان بالا و جریان DC، از اکسید قلع نقره ساخته شدهاند.
آرمیچر یا بوبین آهنربای الکتریکی به کنتاکت متحرک متصل میشود. از این رو، کنتاکت متحرک با عمل آهنربا حرکت کرده و با کنتاکت ثابت قطع و وصل میشود.
ساختار کنتاکتور
عملکرد کنتاکتور
یک میدان الکترومغناطیسی هنگام انرژیدار شدن سیمپیچ الکترومغناطیسی تولید میشود. همانطور که در ساختار کنتاکتور مشاهده کردیم، کنتاکت متحرک کنتاکتور به بوبین (میله فلزی) آهنربا متصل میشود. هنگامی که میدان الکترومغناطیسی تولید میشود، به بوبین نیرو وارد شده و به سمت کنتاکت ثابت جابهجا میشود. نیروی تولید شده توسط سیمپیچ بیشتر از نیروی فنر است. تا زمانی که انرژی سیمپیچ تخلیه نشود، هر دو کنتاکت در این موقعیت باقی میمانند.
پس از تخلیه انرژی سیمپیچ، نیروی الکترومغناطیسی صفر است و بوبین به دلیل نیروی فنر به عقب و حالت نرمال (موقعیت OFF) بر میگردد. کنتاکتورها برای عملکرد قطع و وصل سریع طراحی شدهاند.
ورودی سیمپیچ کنتاکتور میتواند AC یا DC باشد یا در برخی موارد از سیمپیچ یونیورسال (هم AC و هم DC) به عنوان سیمپیچ الکترومغناطیسی استفاده میشود. برق کمی در کنتاکتها تلف میشود و از یک مدار اکونایزر برای کاهش این اتلاف استفاده میشود.
در حین اتصال و قطع کنتاکتها، یک قوس بین آنها ایجاد میشود. این قوس ممکن است باعث کاهش عمر کنتاکتور شود، زیرا دمای کنتاکتها در این حالت افزایش مییابد. در اثر قوس، گازهای مضر مانند مونوکسید تولید میشود. از این رو، روشهای مختلفی برای کنترل و انقراض قوس ها استفاده می شود.
کنتاکتورها بر اساس جریان و ولتاژ بار، محدوده کنترل ولتاژ و کاربردی که در موارد مختلف دارند، انتخاب میشوند. اگر میخواهید باز یا بسته بودن کنتاکتها را بررسی کنید، میتوانید با کمک اهممتر این کار را انجام دهید. اهممتر را بین کنتاکتهای ورودی و خروجی متصل کنید، اگر مقدار نشان داده شده بینهایت است، کنتاکتها بازند و اگر صفر باشد، کنتاکتها بستهاند.
عملکرد کنتاکتور
انواع کنتاکتور
در این بخش، با انواع کنتاکتورها آشنا میشویم.
فیلم آموزش بررسی سیستم های قدرت ۱ – مرور و حل تمرین در فرادرس
فیلم آموزش بررسی سیستم های قدرت ۱ – مرور و حل تمرین در فرادرس
کلیک کنید
سوئیچ تیغه چاقویی
کنتاکتورهای تیغه چاقویی قدیمیترین نوع کنتاکتورها هستند که برای خاموش و روشن کردن موتورهای برقی مورد استفاده قرار میگیرد. این کنتاکتورها از نوار یا تیغه فلزی همراه با یک اهرم تشکیل شدهاند. از اهرم برای بالا و پایین کشیدن نوارهای فلزی استفاده میشود. کنتاکتور با سوئیچ تیغه چاقویی یک کنتاکتور دستی است و قطع و وصل سریع آن به صورت دستی بسیار دشوار است. همچنین امکان از بین رفتن کنتاکتها نیز وجود دارد.
جریان بار کامل از کنتاکتها عبور میکند و از این رو برای موتور بزرگ، جریان بار کامل بسیار زیاد است. در این شرایط، مشکل ایجاد قوس بین کنتاکتها وجود دارد و خاموش کردن آن دشوار است. مشکل دوم اتلاف توان است. از آنجا که جریان بسیار زیاد است، مقدار زیادی از انرژی توسط کنتاکتها تلف میشود. مشکل سوم نیز ایمنی است. بنابراین، این نوع کنتاکتور به بهبود نیاز دارد. طول عمر این کنتاکتورها بسیار کم است، زیرا احتمال خوردگی کنتاکتها به دلیل رطوبت وجود دارد. به دلیل مشکلات و خطرات کاری، از این کنتاکتور به ندرت استفاده میشود.
سوئیچ تیغه چاقویی
سوئیچ تیغه چاقویی
کنتاکتورهای دستی (کنتاکتورهای دو تکه)
کنتاکتورهای تیغه چاقویی مضرات زیادی دارند. از این رو، برای رفع این معایب، کنتاکتورهای دستی معرفی شدهاند. این نوع کنتاکتورها برای کار با واحد کوچکتر بیخطر هستند.
کنتاکتور دستی
کنتاکتورهای دستی این امکان را به ما میدهند تا در یک فضای کوچکتر با جریان بیشتری کار کنیم. کنتاکتهای دو تکه اتصال را تقسیم کرده و دو مجموعه کنتاکت ایجاد میکنند. همانطور که از نام این کنتاکتورها پیداست، نمیتوان آنها را با ریموت یا به صورت بیسیم کنترل کرد و باید به صورت دستی کنترل شوند. بنابراین، اپراتور به صورت دستی آنها را روشن و خاموش میکند.
کنتاکتورهای مغناطیسی
طراحی این نوع کنتاکتورها در بین سایر انواع کنتاکتورها از همه پیشرفتهتر است. این کنتاکتورها از نوع الکترومغناطیسی هستند و میتوانند به طور خودکار کار کنند و برای روشن و خاموش کردن بار به مدار کنترل کوچکی نیاز دارند. بنابراین عملکرد این کنتاکتورها در مقایسه با کنتاکتورهای دستی بی خطر است. کنتاکتورهای مغناطیسی پرکاربردترین کنتاکتورها در کاربردهای صنعتی هستند. عملکرد کنتاکتورهای مغناطیسی به صورت الکترومکانیکی انجام میشود و به همین دلیل، برای برقراری ارتباط بین بار و منبع تغذیه، به مقدار بسیار کمی جریان نیاز دارند. شکل زیر یک کنتاکتور مغناطیسی را نشان میدهد.
کنتاکتور مغناطیسی
تفاوت بین کنتاکتور و رله چیست؟
مهمترین تفاوتهای رله و کنتاکتور به شرح زیر است:
کنتاکتورها برای کاربردهای سوئیچینگ ولتاژ بالا استفاده میشوند و رلهها در کاربردهای سوئیچینگ ولتاژ پایین به کار میروند. به طور کلی، اگر جریان بار بیش از ۱۵ آمپر باشد، از کنتاکتورها استفاده میشود و اگر جریان بار کمتر از ۱۵ آمپر باشد، رله به کار میرود.
اندازه کنتاکتور نسبت به اندازه رله بزرگتر است.
نگهداری و تعمیر کنتاکتور آسان است، در حالی که در اغلب شرایط، رله را نمیتوان تعمیر کرد.
در اغلب موارد، کنتاکتورها به صورت معمولاً باز (NO) به هم وصل میشوند و رلهها به صورت معمولاً بسته (NC) هستند.
زمان سوئیچینگ کنتاکتور در مقایسه با رله کند است.
فیلم آموزش بررسی سیستم های قدرت ۲ در فرادرس
کلیک کنید
کاربرد کنتاکتورها
کنتاکتور در موارد زیر مورد استفاده قرار میگیرد:
رایجترین کاربرد کنتاکتور در استارتر یا راهاندازی موتور است. در این مورد، کنتاکتور به همراه حفاظتهای اضافه بار و اتصال کوتاه موتورهای صنعتی استفاده میشود.
کنتاکتورها برای اتوماسیون چراغها برای مصارف روشنایی صنعتی، تجاری و مسکونی استفاده میشوند. برای این کاربرد، رله نوع لچ (Latch) با کار میرود که دو سیمپیچ دارد، یکی برای کنتاکت باز و دیگری برای کنتاکت بسته.
کنتاکتورهای تکپل برای کار با بار ۱۲ ولت DC در خودرو به کار میروند.
استفاده از کنتاکتورها با مدارشکن، ایمنی عملکرد بار در صنایع را تضمین میکند. در چنین کاربردهایی، از کنتاکتورها برای جابهجایی سریع بار استفاده میشود.
کنتاکتور در رله جیوهای و رله تر شده در جیوه استفاده میشود.
کنتاکتورهای دو پل (3 سیمه و تک فاز) برای کار با بار ولتاژ ۲۴۰ ولت AC مانند تهویه هوا به کار میروند.
کابل XLPE چیست؟
کابل XLPE، عایقی از جنس XLPE دارد که به علت خواص فیزیکی و شیمیایی بینظیرش، کاربرد آن روزبهروز در حال گسترش است. ساختار ضربدری شکل مولکولهای پلیاتیلن در این نوع کابل باعث میشود که از قابلیتهای خوبی برخوردار شود و برای انواع کاربردها در هر محیطی مناسب باشد. بهعنوان مثال، این کابل میتواند سطوح ولتاژ بین 600 ولت تا 130 کیلوولت را تحمل کند. بنابراین، کابلهای XLPE را در انواع فشار قوی، فشار متوسط و فشار ضعیف تولید میکنند. در این مقاله قصد داریم این نوع کابل را بررسی کنیم و ببینیم که کابلهای XLPE چطور میتوانند تجهیزات برقی ما را با قدرت تمام بههم متصل کنند.کابل XLPE چیست؟
کابل XLPE یا پلی اتیلن کراس لینک شده، به نوعی از کابلها گفته میشود که عایق یا روکش آنها از XLPE ساخته شده است. منظور از عایق، حفاظی است که در اطراف هادی در داخل کابل قرار میگیرد. ولی، روکش به بیرونیترین لایۀ حفاظتی کابل گفته میشود که هر دو باید نسبت به عبور جریان مقاوم باشند.
عایق xlpe چیست؟
عایق بهکاررفته در این نوع کابلها از پلیاتیلن کراس لینک شده ساخته شده و ساختار مولکولی دیالکتریک آن، بهجای قطبیدهشدن خطی، بهصورت cross-linked یا ضربدری قطبیده شدهاند. دو حرف اول کلمۀ XLPE نیز به همین ساختار اشاره دارد و دو حرف دوم آن مخفف پلیاتیلن است. این ساختار ضربدریِ یونها باعث میشود که کابل در برابر فشار مکانیکی، رطوبت، خوردگی و حرارت مقاومتر بوده و انعطافپذیرتر باشد. یکی از رایجترین کاربردهای کابلهای XLPE در سیستمهای لولهکشی ساختمانهایی است که رطوبت در محیطشان بالاست.اجزای کابل XLPE
این نوع کابل از اجزای زیر تشکیل شده است:
هادی: به هستۀ اصلی کابل که جریان را از خود عبور میدهد، «هادی» میگویند. معمولاً هادی را از جنس رساناهایی مثل مس و آلومینیوم میسازند.کرد. سطح ولتاژ مناسب برای این نوع کابل، 600 ولت است.
لایههای نیمهرسانا: این لایهها که به آنها «لایههای نیمههادی» هم میگویند، برای خنثیسازی و یکنواختسازی میدان الکتریکی بهکار میروند.
عایق: در اطراف هادی عایقی کشیده شده است که از نشت جریان الکتریکی به داخل کابل جلوگیری میکند و در این نوع کابل از جنس XLPE است.
فیلر: به مواد پُرکنندۀ داخل کابل «فیلر» گفته میشود که فضای خالی بین عایق داخلی، هادیها و روکش خارجی را با آن پُر میکنند.
روکش یا ژاکت: PVC بیرونیترین قسمت کابل است که از جنس عایق بوده و در صورت پارگیِ عایقِ داخلی، از نشت احتمالی جریان الکتریکی جلوگیری میکند.انواع کابلهای XLPE و کاربرد آنها
کابلهای XLPE، بر اساس کاربردشان به سه دستۀ زیر تقسیم میشوند:
USE-2:
کابل USE-2 که مخفف کلمۀ Underground Service Entrance و به معنی ورودی خدمات زیرزمینی است، از یک هادی مسی عایقشده با مواد ترموست از نوع XLPE ساخته شده است. ترموست پایداری خوبی دارد و میتوان این نوع کابل را برای مصارف زیرزمینی، مثل کابلهای دفنشده در زمین بهکار برد؛ چون بهعلت ماهیت مقاوم ترموست، مقاومت مناسبی در برابر تنشهای حرارتی و مکانیکی از خود نشان میدهند. از سوی دیگر، مقاومت زیاد این کابل در برابر گرما، رطوبت و نور خورشید، باعث شده که بتوان از آن در کاربردهای صنعتی نظیر تأمین برق تجهیزات کارخانهها نیز استفاده کرد. سطح ولتاژ مناسب برای این نوع کابل، 600 ولت است.
RHW-2:
حروف نام این عایق یعنی R، H و W، بهترتیب مخفف عبارات عایق لاستیکی بدنۀ XLPE، مقاومت دمایی بیش از 75 درجۀ سانتیگراد و مقاومت در برابر نفوذ آب هستند. این نوع از XLPE از لاستیک یا نئوپرن ساخته میشوند و مقاومت رطوبتی زیادی دارند. عدد 2 در نام این کابل و کابل USE-2 نشان میدهد که این نوع کابلها توانایی مقاومت در برابر حرارت تا 90 درجۀ سانتیگراد را دارند. با توجه به تواناییهای این کابل، میتوان آن را زیر در زمینهای خشک یا مرطوب مدفون کرد. این کابلِ XLPE از نوع 600 ولتی بوده که امکان استفاده از آن برای سیستم قدرت و کاربردهای سیمکشی عمومی وجود دارد.
RHH:
حرف اول این کابل نشاندهندۀ جنس آن، یعنی عایق لاستیکی است. این مدل نیز نوعی کابل فشار ضعیف XLPE است که در برابر دمای بیشتر از 90 درجه مقاومت خوبی دارد و مانند دو نوع قبلی تا 600 ولت را پشتیبانی میکند. دو حرف h پشت سرهم در نام این مدل، به مقاومت دمایی زیاد آن اشاره دارد؛ ولی، این کابل ضدآب نیست. این نوع کابل نیز مانند RHW-2، برای انتقال نیروی برق در کارخانهها و تأسیسات برقی و مصارف عمومی مثل تابلوهای برق کاربرد دارد؛ اما، باید شرایط آب و هوایی نیز در نظر گرفته شود.ویژگی کابل XLPE
کابلهای xlpe دو تفاوت عمده با سایر کابلها دارند و میتوانید از روی همین دو ویژگی این نوع کابلها را شناسایی کنید؛ اگرچه ویژگیهای عملکردی دیگری نظیر مقاومت حرارتی تا 90 درجه نیز میتواند نشاندهندهی این نوع کابل باشد. این دو ویژگی عبارتند از:
انعطافپذیری عایق داخلی کابل؛
رنگ کابل XLPE معمولاً برخلاف PVC که همیشه سیاه است، بهصورت سفید و خاکستری و در موارد معدودی به رنگ مشکی تولید میشود.چه زمانهایی و چرا باید از کابل XLPE استفاده کرد؟
کابل XLPE را میتوان برای صنایعی با شرایط زیر استفاده کرد:
شرایط دمایی شدیداً سرد یا گرم؛
کاربردهای الکتریکی ولتاژ بالا؛
مکانهای در معرض فشار مکانیکی یا سایش؛
مکانهای مرطوب یا زیر آب؛
مکانهای در معرض مواد شیمیایی.
مزایای کابل XLPE
از مزایای کابل XLPE میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
مقاومت بیشتر در برابر حرارت تا 90 درجهی سانتیگراد بهعلت خواص xlpe؛
انعطافپذیری و قابلیت تغییر فرم کابل بهعلت ساختار کراسلینک پلیاتیلن؛
مقاومت در برابر حلالها و حفظ خواص الکتریکی اولیه در مقابل مواد شیمیایی؛
تحمل افزایش دما تا 250 درجۀ سانتیگراد در یک بازۀ زمانی کوتاهمدت؛
همچنین این نوع کابل مقاومت زیادی در برابر رطوبت، فشار مکانیکی و تابش خورشید دارد.
معایب کابلXLPE
علیرغم تمام امتیازات کابل XLPE نسبت به سایر کابلها، ضعفهایی نیز دارد؛ مثلاً:
این نوع کابل در ولتاژ زیاد مقاومت حرارتی کمی دارد و بهعلت ذوب و چسبندهشدن عایق بدنه، ممکن است دچار اتصال کوتاه داخل کابل شود.
استفاده از آن در دماهای بالاتر از 90 درجۀ سانتیگراد، در بلندمدت، مناسب نیست.
در این نوع عایق، هیچ استاندارد تعریف شدهای برای فاکتورهای اتصال الکتریکی و الکترونیکی مثل درجۀ حفاظت IP وجود ندارد و محصولات شرکتهای مختلف با هم تفاوت زیادی دارند.
کابل XLPE
چه کابلهایی کاربردی مشابه کابلهای XLPE دارند؟
کابلهای EPR نیز مشابه کابل XLPE در برابر رطوبت و آب مقاومت مناسبی دارند و میتوان برای کاربردهای عمومی انتقال و توزیع برق از آنها استفاده کرد.
از دیگر کابلهای شبیه به کابلهای XLPE، میتوان به کابلهای PFA اشاره کرد که مقاومت حرارتی داخلیشان نزدیک به دمای 250 درجۀ سانتیگراد است.
کابلهای TPR دیگر کابلهای شبیه به XLPE هستند که برخی از خواصشان شبیه XLPE بوده و میتوانند در برابر روغن، مواد شیمیایی و سایر فاکتورهای طبیعی از خود مقاومت نشان دهند.
کابل XLPE با PVC چه تفاوتی دارد؟
کابل PVC، از مواد ترموپلاستیک ساخته شده و حداکثر میتواند دمای 70 درجۀ سانتیگراد را تحمل کند؛ ولی کابل XLPE، تا دمای 90 درجۀ سانتیگراد نیز مقاوم است.
کابل XLPE، میتواند دمای اتصال کوتاه 250 درجۀ سانتیگراد را تا یک ثانیه تحمل کند؛ اما، کابل PVC، تنها تا یک ثانیه توانایی مقاومت برای دمای اتصال کوتاه 160 درجۀ سانتیگراد را دارد.
کابل XLPE نسبت به کابل PVC، مقاومت بیشتری در برابر حلالها از خود نشان میدهد.
کابلهای XLPE در برابر شرایط مکانیکی نظیر فشار و کشش، مقاومت بیشتری نسبت به کابلهای PVC از خود نشان میدهند.
مقاومت کابلهای PVC در برابر رطوبت، بسیار کمتر از کابلهای XLPE است.
کابلهای XLPE طول عمر بیشتری نسبت به کابلهای PVC دارند.
نصب کابل XLPE
نحوۀ نصب کابلهای XLPE چگونه است؟
نصب کابلهای xlpe مشابه سایر کابلها انجام میشود و میتوانید از آنها در هر محیطی استفاده کنید؛ با این وجود بهتر است برای نصب یک سری نکات را رعایت کنید. معمولاً هرکدام از انواع کابلهای XLPEبرای شرایطی خاص طراحی شدهاند و میتوان آنها را در هوا، زیر آب، داخل تونل، روی دیوار یا لولههای عبور آب استفاده کرد. قبل از خرید کابل باید به موارد زیر توجه کنید تا کابل مناسب را برای محل مدنظر تهیه کنید:
دمای محیط؛
مقاومت حرارتی زمین؛
ساختار کابل تک هسته یا چند هسته.
نصب کابل نیز باید بهگونهای باشد که در معرض فشار، رطوبت، حرارت و ساییدگی حداقلی باشد و یا دچار بریدگی و خراش نشود.
بیشترین علل خرابی در کابل های XLPE چیست؟
وجود حفره و نقص در عایق کابل: این حفرهها باعث میشوند داخل کابل بهمرور با گاز یا آب پُر شده و با تبدیل آنها به پدیدۀ آبدرختی و درختالکتریکی به کابل آسیب میزنند.
تماس با مواد اسیدی: کابل XLPE با وجود اینکه مقاومت خوبی در برابر مواد شیمیایی دارد؛ ولی ممکن است در تماس با مواد اسیدی دچار خوردگی شود.
گرمای بیش از حد: درجۀ حرارت زیاد نیز میتواند باعث خرابی کابلهای XLPE شود؛ چون ساختار بدنۀ آن از هم گسیخته شده و حتی امکان نشتی نیز وجود دارد.
تماس با وسایل تیز و برنده: وسایل تیز و برنده نیز میتوانند باعث ایجاد زدگی یا بریدگی در کابل شوند و به آن آسیب بزنند.
سخن آخر
عایقهای XLPE هم در دمای پایین و هم در دمای بالا، عملکرد ایدهآلی از خود نشان میدهند و میتوانند در مقابل سایش و فرسایش مقاومت کنند. این نوع کابل میتواند انتخاب خوبی برای انواع تجهیزات برقی باشد و دغدغۀ شما را بابت خرابیهای کابل در شرایط محیطی دشوار برطرف کند.
کانال فلکسیبل کومبی یا همان لوله خرطومی یکی از انواع لولههای پرکاربرد هوا است که در سیستمهایی همچون تهویه مطبوع، توزیع و انتقال هوای تازه در همه کانالکشیها و داکتکشی ساختمانی مورد استفاده قرار میگیرد.
کانال فلکسیبل کومبی چیست ؟
لایه داخلی کانال فلکسیبل کومبی از فویل آلومینیوم و پلیاستر بوده و اطراف آن را روکشی از جنس پیویسی فرا گرفته است. وجود روکش پیویسی روی کانال کومبی باعث افزایش استحکام آن شده و آن را در برابر ضربات مقاومتر کرده و از خوردگی و یا پارگی آن جلوگیری میکند. همینطور این کانال هوایی به خاطر انعطافپذیری بالایی که دارد مورد استقبال زیادی قرار گرفته است.
کاربرد و مزایای کانال فلکسیبل کومبی
کاربرد و مزایای کانال فلکسیبل
از موارد کاربرد کانال فلکسیبل کومبی میتوان به استفاده در اگزاست فنها، کانالکشی داکت اسپلیت، داکت کشی فن کوئلها در ساختمانسازی با توجه به ظرفیت محیط داخلی ساختمانها مانند مجتمعهای مسکونی و تجاری، هتلها، سالنهای زیبایی، مراکز درمانی، مراکز تفریحی و … اشاره کرد.
از مزایای کانال فلکسیبل کومبی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
تنوع طراحی
عایق بندی
ضد تقطیر
مقرون به صرفه
انعطافپذیری بالا
مقاوم در برابر رطوبت
بسیار سبک و نصب راحت
سطح داخلی صاف و صیقلی
استحکام زیاد و عمر مفید طولانی
استفاده در محیطهای باز و بسته
مقاومت در برابر محیطهای اسیدی و قلیایی
قابلیت فشردگی زیاد جهت بسته بندی و حمل راحت
قابل استفاده در محیطهایی با محدودیت فضایی
نصب کانال فلکسیبل کومبی و قطعات مورد نیاز
نصب کانال فلکسیبل کومبی
نصب کانال فلکسیبل کومبی نسبت به سایر کانالهای انتقال هوا و مواد بسیار آسانتر است و این موضوع آن را کاربردیتر میکند. لولههای خرطومی کومبی در هنگام نصب به وسیله یک بست از جنس استیل در حدود 30 متر و یک قفل مخصوص از جنس آلیاژ نیکل روی طوقه دهانه آنها به هم وصل شده و مورد استفاده قرار میگیرند.
اهمیت این بست و قفلها در نصب کانال فلکسیبل کومبی آنقدر زیاد است که با بالاترین کیفیت و بهترین عملکرد تولید میشوند. همین امر باعث میشود هزینههای تعمیر و نگهداری این سیستم کانال کشی در طولانی مدت به مقدار قابل توجهی کاهش پیدا کند.
قبل از نصب لوله فلکسیبل کومبی لازم است طول مورد نیاز بر حسب مکان مورد استفاده اندازهگیری شده و با دقت برش داده شود. در هنگام اندازهگیری باید نکات مهم در نظر گرفته شود تا نتیجه بهتر حاصل شود مثلا دقت در جهت اندازهگیری و نصب لوله خرطومی یا نصب در محیط داخلی یا خارج از محیط ساختمان بر اساس شرایط آب و هوایی و احتمال انبساط یا انقباض لولهها و همینطور در نظر گرفتن عوامل فیزیکی مانند پستی بلندیها یا موانع سر راه نصب که باعث میشود عملکرد کانال بهتر باشد و از بروز هر گونه مشکلی در آینده جلوگیری شود.
البته باید دقت داشت که لزوم نصب کانال خرطومی کومبی در مسیر هموار و مستقیم میتواند صدمات فیزیکی و فشارهای خارجی به این لوله را کاهش و عمر مفید آن را افزایش دهد. بعد از رعایت موارد مورد نیاز در اندازه گیری و نصب و آماده کردن لولهها طبق اندازه مورد نیاز میبایست از وسایل، تجهیزات و قطعات جانبی در جهت نصب آن استفاده کنیم.
منظور همان بستها و قفلهای طوقهای که پیشتر به شما معرفی کردیم است. طوقهها باید دور دهانه لوله خرطومی قرار گرفته و ثابت شود و سپس بست را در محل مورد نظر قرار میدهیم و پس از اطمینان از ثابت شدن آن در جای خود، آن را با یک قفل محکم میکنیم. سایر قسمتها را نیز به همین شکل متصل و محکم میکنیم.
به طور کلی قطعات و وسایلی که جهت نصب کانال فلکسیبل کومبی به آن نیاز است میتوان به موارد زیر اشاره نمود
رابط بین دو کانال کومبی که با طوقه به یکدیگر متصل میشوند.
قفل ویژهای که از جنس استیل میباشد.
تبدیلهای گرد که جهت اتصال لوله خرطومی کومبی با سایزهای متفاوت به یکدیگر مورد استفاده قرار میگیرد.
بستهایی که در رولهای 30 متری ارائه میشود و از جنس استیل میباشد.
نوار درزگیر که جهت هوابندی در محل اتصال دو کانال به یکدیگر به کار گرفته میشود تا به این ترتیب از هر گونه نشتی و افت فشار جلوگیری به عمل آید.
پلنیوم باکسها
انواع درزگیرهای آلومینیومی که به صورت نخدار (مسلح) و ساده تولید و در بازار مصرف عرضه میگردد.
ساختار کانال فلکسیبل کومبی
ساختار کانال فلکسیبل کومبی
این نوع لوله خرطومی از سه لایه تشکیل شده که عبارتند از: لایه داخلی از جنس فویل آلومینیومی تقویت شده به وسیله پلی استر، لایه پوششی بیرونی از جنس پیویسی، لایه تقویتی برای لایه پیویسی که از جنس مفتول فنری فولادی میباشد و باعث ایجاد حجم گرد در لوله میشود. همینطور در سایزهای مختلف پرکاربرد با قطر ۱۰،۱۵،۲۰،۲۵،۳۰،۳۵،۴۰ تولید شده و به بازار عرضه شده که در صنایع مختلف مورد استفاده قرار میگیرد.
در تولید کانال فلکسیبل کومبی مقاومت حرارتی لوله بسیار حائز اهمیت است. ظرفیت حرارتی آن به حدی بالاست که آن را برای استفاده در موقعیتهایی که نیاز به مقاومت دمایی بالایی باشد مناسب میسازد. در واقع مقاومت دمایی این نوع لولهها از ۲۰ درجه سانتیگراد زیر صفر شروع شده و تا حدود ۱۰۰ درجه بالای صفر ادامه دارد.
البته در صورت استفاده مداوم از این لولهها مقاومت دمایی آن تغییر کرده و به پایینترین حد خود یعنی ۲۰ درجه سانتیگراد میرسد که باز هم قابل قبول است. عایق استفاده شده در لوله خرطومی کومبی مانند یک عایق حرارتی عمل کرده و باعث کاهش مصرف انرژی میشود و مقاومت و استحکام آن را افزایش میدهد. عایقهای مورد استفاده در کانال فلکسیبل کومبی عبارتند از:
عایق الاستومری، عایقی از جنس پلی استر فشرده
عایق ترکیبی از پلی استر و پشم شیشه
طول این نوع لوله خرطومیها معمولا ۱۰ متر میباشد و بخاطر انعطافپذیری بالا راحت جمع شده و به آسانی در کارتنهایی با ابعاد ۱۸ در ۱۸ در ۱۱۰ سانتیمتر قرار گرفته و به بازار عرضه میشود.
قیمت کانال فلکسیبل کومبی
قیمت کانال فلکسیبل کومبی
تولید و عرضه کانال فلکسیبل کومبی در انواع مختلف باعث میشود فاکتورهای زیادی روی قیمت آن تاثیرگذار می باشد. فاکتورهایی مانند قطر دهانه لوله، میزان مقاومت در محیطهای اسیدی، ظرفیت دمایی آن، انواع عایق دار و ساده و همچنین انواع تنوع عایقبندی که در این لولهها مورد استفاده قرار میگیرد؛ میتواند روی مقدار قیمت لوله خرطومی کومبی موثر باشد.
مثلا لوله خرطومیهای با سایز دهانه کوچکتر ارزانتر از لوله خرطومیهای بالایی دهانه بزرگتر هستند. و یا لوله فلکسیبل کومبی با عایق الاستومری نسبت به سایر عایق ها قیمت بالاتری دارد. البته انتخاب لوله مناسب با توجه به زمینه مورد استفاده قیمت نهایی آن را مشخص میکند و باید به نکات گفته شده در این زمینه دقت کرد.
کانال فلکسیبل کومبی به دلیل کیفیت و تکنولوژی ساخت به روزی که دارد، نسبت به کانالهای انتقال هوا و مواد دیگر قیمت مناسبتری دارد و بسیار مقرون به صرفه است باعث میشود مورد استقبال در پروژههای ساخت و ساز قرار گیرد.
کلید مینیاتوری از پایهای ترین تجهیزات برق صنعتی است که تقریباً همه افراد یک بار آن را دیدهاند و در زمانهایی که نیاز به قطع برق یا حفاظت از لوازم برقی است به سراغ آن میروند. این تجهیز، کوچک شده یک تجهیز مهم در برق صنعتی است که به منظور مدیریت جریان برق در بخش مصرف کننده به کار میرود. در ادامه به معرفی کامل آن میپردازیم. با ما همراه باشید.
کلید مینیاتوری چیست؟
کلید مینیاتوری یا Miniature Circuit Breaker یک تجهیز از دسته قطع کنندهها یا بریکر ها در خانواده تجهیزات برق صنعتی فشار ضعیف میباشد. کلیدهای مینیاتوری را میتوان از جمله کلیدهای پایه به شمار آورد که از آن برای تقسیم جریان بین مصرف کنندگان و حفاظت آنها نسبت به اتصال کوتاه و اضافه بار استفاده میشود. استفاده از کلیدهای مینیاتوری سابقهای طولانی در صنعت برق دارد و مهمترین مزیت آن عملکرد برگشت پذیر آنها در شرایط خطاست که آنها را متفاوت با کلیدهای معمولی نشان میدهد. کلیدهای مینیاتوری را میتوان به نوعی یک کلید اتوماتیک کمپکت بسیار کوچک نسبت به ابعاد و مشخصات فنی به شمار آورد که به هیچ عنوان قابل تعمیر نیستند، برای آشنایی با تفاوت این دو تجهیز مقاله تفاوت کلید مینیاتوری و اتوماتیکرا مطالعه نمایید. در حقیقت این کلید از اجزای بسیار ریزی درست شده که در یک محفظه پرس شده قرار گرفتهاند و با خرابی هر قسمت از تجهیز داخلی باید بهطور کامل تعویض شود. کلیدهای مینیاتوری برای سیستمهای تکفاز و سه فاز ساخته شدهاند و رنج جریانی 1 الی 125 آمپر را پوشش میدهند. قدرت قطع این کلیدها از کلیدهای اتوماتیک کمپکت کمتر است. رنج قدرت قطع این کلیدها 4.5 الی 10 کیلو آمپر است. کلیدهای مینیاتوری بر خلاف دیگر تجهیزات برق صنعتی، تجهیزات جانبی آنچنانی ندارند و تنها تجهیز جانبی آنها کنتاکت کمکی است که در کنار کلید نصب میشود.
ساختار داخلی و اجزای تشکیل دهنده کلید مینیاتوری
کلید مینیاتوری اجزای ریز و درشت فراوانی در ساختار داخلی خود دارد. دو جز مهم این ساختار مکانیزم بی متال و سیم پیچ آن است که حفاظت در برابر اضافه بار از طریق همین ساختار امکان پذیر میشود. در حقیقت، در زمان اضافه بار، بخش بی متالی کلید به دلیل اثر گرمایی تغییر شکل داده و سبب قطع برق میشود. تشخیص اتصال کوتاه نیز توسط سیم پیچ انجام میشود و در نهایت بخش جرقه گیر به منظور جلوگیری از ایجاد جرقههای بزرگ در هنگام کلید زنی به همراه عایقها در داخل کلید مینیاتوری قرار دارد. تمامی این سه بخش در کنار قطعاتی مانند پینها، فنر، دسته، ترمینال، ضامن و… در یک فضای کوچک به صورت وکیوم پلمپ شده قرار داشته که مطلقاً قابل باز کردن و تعمیر کردن نمیباشد.
ساختمان مینیاتوری
فرق فیوز و کلید مینیاتوری
فیوز به نسبت یک کلید مینیاتوری تجهیز بسیار سادهتری است و مکانیزم عملکرد خاصی ندارد. در بخش قبل اشاره کردیم که کلید مینیاتوری در حقیقت نوعی بسیار خاص و کوچک شده از کلید اتوماتیک کمپکت است. این در حالی است که فیوز یک تجهیز ساده است که بر اساس خاصیت حرارتی مواد رساننده جریان الکتریکی کار میکند. در یک فیوز، چنانچه میزان جریان عبوری از مقدار تعریف شده برای آن ماده رسانا بیشتر باشد؛ ماده رسانای داخلی ذوب شده و مسیر جریان قطع میگردد. همچنین در صورت بروز این خطا، فیوز به طور کلی سوخته تلقی شده و تعویض میگردد. این در حالی است که در کلید مینیاتوری به دلیل خاصیت خود برگشت، تنها جریان قطع شده و پس از بررسیهای لازم میتوان کلید را مجدداً وصل کرد.
فیوز الکتریکی
مشخصات کلید مینیاتوری
بر روی یک کلید مینیاتوری موارد زیر درج شده که در ادامه مقاله به معرفی آنها میپردازیم:
مدل کلید مینیاتوری که در هر برند متفاوت است (برای مثال برای برند ال اس با BKN و برای برند اشنایدر C60N).
رنج ولتاژ نامی کلید مینیاتوری (ولتاژ قابل تحمل)
نوع جریان کلید مینیاتوری
رنج جریان نامی کلید مینیاتوری (جریان قابل تحمل)
تیپ یا تایپ کلید مینیاتوری
قدرت قطع کلید مینیاتوری
نقشه شماتیک کلید مینیاتوری
لوگو برند کلید مینیاتوری
علامت استاندارد یا کد استاندارد IEC
مینیاتوری اشنایدر
رنج فیوز مینیاتوری چقدر است؟
رنج فیوز مینیاتوری یک رنج مشخص است و دامنه کاملاً بازی ندارد. علت این مسئله مدیریت جریان مصرفی در یک تابلوست. بسیاری از وسایل برقی دارای یک رنج مصرفی مشخص هستند. برهمین اساس از کلیدهای مینیاتوری برای تقسیم یک جریان کلی استفاده میشود. رنج استاندارد جریان در کلیدهای مینیاتوری عبارت است از: 1، 2، 4، 6، 10، 16، 20، 25، 32، 40، 50، 63، 80، 100 و 125 آمپر.
انواع کلید مینیاتوری و کاربرد آنها
1- انواع فیوز مینیاتوری بر اساس تعداد فاز
شبکه برق فشار ضعیف یا تکفاز است یا سه فاز. بر همین اساس کلیدهای مینیاتوری نیز میتوانند به همراه یک سیم نول برای محدودهی یک الی سه فاز به کار بروند. مطابق تصویر زیر ممکن است این پرسش برای شما ایجاد شود که پس کلیدی با دو پل و کلیدی با 4 پل به چه منظور است؟ در حقیقت استفاده از این دو کلید برای حفاظت از نول همانند فازها در مقابل دو حفاظت عنوان شده میباشد.
تعداد فاز کلید مینیاتوری
2- انواع فیوز مینیاتوری بر اساس تعداد پل
نوع دوم دسته بندی کلیدهای مینیاتوری بر اساس تعداد پلهای آنها میباشد. اگر نگاهی به تصویر بخش قبلی بیندازید؛ تعداد پلهای کلید مینیاتوری از یک الی چهار پل برای شما به نمایش گذاشته شده است. در کنار این موارد، ما دو کلید مینیاتوری دیگر هم داریم؛ کلید مینیاتوری تک پل بعلاوه نول و کلید مینیاتوری سه پل بعلاوه نول. در این دو مدل مانند مدل دو پل و چهارپل، دیگر حفاظتی روی نول وجود نداشته و نمیتوانیم آن را یک پل جدا به حساب بیاوریم.
تعداد پل کلید مینیاتوری
3- انواع کلید مینیاتوری بر اساس رنج ولتاژ
کلیدهای مینیاتوری دارای دامنه ولتاژ برای جریانهای AC یا DC هستند. بر همین اساس به عنوان مثال برای رنج AC در حالت تکفاز در رنج بین 200 تا 240 ولت و برای سه فاز در محدوده 380 تا 440 ولت هستند.
رنج ولتاژ کلید مینیاتوری
4- انواع فیوز مینیاتوری بر اساس نوع جریان
از آنجایی که سیستمهای الکتریکی با دو نوع جریان AC و DC کار میکنند؛ پس برای حفاظت از آنها هم دو نوع مینیاتوری برای برق جریان مستقیم و برق جریان متناوب داریم.
نوع جریان کلید مینیاتوری
5- انواع کلید مینیاتوری بر اساس دامنه جریان
یک کلید مینیاتوری با توجه به بازه وسیع جریان، نمیتواند همه رنجها را پوشش دهد. در نتیجه برای آنها مقادیر استاندارد تعریف شده است. این مقادیر عبارتند از 1، 2، 4، 6، 10، 16 ، 20، 25، 32، 40، 50، 63، 80، 100، 125 و 150 آمپر.
رنج جریان کلید مینیاتوری
6- انواع کلید مینیاتوری بر اساس دامنه قدرت قطع
قدرت قطع در بریکر ها یک مؤلفه مهم است. هرچه میزان قدرت قطع یک کلید بالاتر باشد؛ توانایی کلید در زمان خطا به منظور حفاظت از خود و تجهیز پایین دستی کلید، بالاتر است. قدرت قطع یعنی نمایش توانایی کلید در قطع جریان اتصال کوتاه عبوری از مدار. قدرت قطع کلیدهای مینیاتوری عموماً 4.5، 6 و 10 کیلو آمپر میباشد.
قدرت قطع کلید مینیاتوری
7- انواع فیوز مینیاتوری بر اساس منحنی کار (تیپ کاری)
کلیدهای مینیاتوری توجه ویژهای به بارهای مصرفی دارند و انتخاب آنها میتواند تابع نوع بار مصرفی نیز باشد. این مسئله به میزان حساسیت کلید مربوط است و آن را با تیپ یا تایپ یا منحنی کار کلید میشناسند. بر همین اساس میتوان گفت که تیپهای کاری کلید میناتوری شامل این 5 دسته هستند:
الف) تیپ B یا تند کار
ب) تیپ C یا کند کار
ج) کلید مینیاتوری تیپ D یا ترانسفورماتوری
د) کلید مینیاتوری تیپ K یا قدرت
ه) کلید مینیاتوری تیپ Z یا تیپ بسیار حساس
این کلید دارای زمان قطع بسیار کمتری در مقابل تمام تیپ های قبلی است. کاربرد آن بیشتر در صنایع الکترونیک، اتوماسیون و ابزار دقیق است. منحنی قطع آن به دلیل حساسیت بالا پایین تر از تیپ B میباشد. سرعت عمل بسیار بالا در زمان بروز خطا، شاخصه اصلی این کلید مینیاتوری است.
تیپ کار کلید مینیاتوری
نحوه انتخاب کلید مینیاتوری
برای انتخاب فیوز مینیاتوری لازم است تا از موارد محیطی کارگاه یا واحد و اطلاعات فنی مصرف کنندگان شبکه برق، مطلع باشید. در ادامه با توجه به مواردی که به معرفی آنها پرداختیم؛ مؤلفه های زیر را تعیین کنید:
1- نوع جریان را مشخص کنید: گفتیم که جریان مصرفی شما یا DC و یا AC میباشد.
2- میزان ولتاژ را مشخص کنید: بر اساس نوع جریان محدوده ولتاژ مشخص میشود که این اهم در ولتاژهای AC بین 220 تا 440 ولت است.
3- تعداد فازهای ورودی به کلید را مشخص کنید: نوع جریان و مقدار ولتاژ که مشخص شود؛ تعداد فازها نیز معلوم میشوند. فراموش نکنید که آیا حفاظت از نول نیز میخواهید یا نه.
4- تعداد پل را مشخص کنید: بر اساس تعداد فاز و بحث حفاظت از نول؛ تعداد پلهای کلید مشخص میشود.
5- با در نظر گرفتن دمای محیط، جریان نرمال را برای جریان کاری کلید انتخاب کنید: بر اساس میزان مصرف، جریان کاری کلید را انتخاب کنید و به ازای هر 25 درجه بالاتر از دمای محیط، جریان کاری کلید را یک پله افزایش دهید.
6- قدرت قطع کلید مینیاتوری چیست و چگونه آن را مشخص کنیم؟ هر چه میزان قدرت قطع بالاتر باشد، بهتر است. برای کاربریهای عمومی استفاده از کلیدهایی با قدرت قطع 6 کیلو آمپر مناسبتر است.
7- تیپ کلید مینیاتوری را مشخص کنید: در مقالهمعرفی انواع کلید مینیاتوری به تفصیل به معرفی تیپ یا منحنی کار کلید مینیاتوری پرداختیم. با این حال اشاره میکنیم که با توجه به نوع بارمصرفی تیپ کاری کلید را از میان تیپ کاریهای گفته شده B ،C ،Z ،K و D انتخاب نمایید.
کاربرد کلید مینیاتوری
کلید مینیاتوری دارای سه کاربرد مهم و اساسی است:
1- ایجاد انشعاب حفاظت شده
با استفاده از کلیدهای مینیاتوری میتوانید انشعابهایی که از یک فاز در مدار تک فاز یا از سه فاز در یک مدار سه فاز میگیرید؛ محافظت نمایید. این حفاظت بر مبنای جریان کاری تجهیزات مصرفی پایین دست کلید میباشد.
2- حفاظت در برابر اضافه جریان
یکی از مواردی که موجب از کار افتادگی یا سوختن تجهیزات پایین دستی میشود؛ نبود حفاظت در برابر اضافه جریان در مدار است. اضافه جریان یا اضافه بار به دلایل متعددی در یک مصرف کننده رخ میدهد. برای مثال استهلاک یا ایراد در سیم پیچی یک الکتروموتور میتواند موجب افزایش حرارت موتور شده و در نهایت به اضافه جریان منتهی شود. در مواردی اتصال بدنه نیز میتواند عامل ایجاد این مؤلفه شود که کلید مینیاتوری از این مورد جلوگیری میکند. کلید مینیاتوری چنانچه جریان خروجی بیش از جریان نامی کلید باشد؛ عمل قطع را انجام میدهد.
3- حفاظت در برابر اتصال کوتاه
چنانچه در مدار حالت اتصال کوتاه پیش بیاید؛ مانند اتصال فاز به نول، در این صورت کلید مینیاتوری در کسری از ثانیه عمل قطع را انجام میدهد تا از بروز آسیب به دیگر بخشها جلوگیری شود. در مواردی مانند گذر زمان و یا در مکانهایی که سیمها رو کار نصب شدهاند و یا سیم کشیها در محیطهای بسیار گرم یا خاص انجام شده؛ احتمال وقوع اتصال کوتاه بسیار بالاست و این کلید مینیاتوری است که از وقوع این موارد جلوگیری میکند.
فیوز مینیاتوری
راهنمای خرید کلید مینیاتوری
برای خرید کلید مینیاتوری، با توجه به توضیحات بخشهای قبل به ترتیب موارد زیر را انجام دهید:
1- موارد فنی که در بخشنحوه انتخاب کلید مینیاتوری عنوان گردید را مشخص کنید. دقت نمایید که اولین کلید مینیاتوری به عنوان کلید اصلی و الباقی کلیدها به عنوان مقسم جریان به کار میروند. مگر اینکه قبل از کلید مینیاتوری از کلید اتوماتیک کمپکت در تابلو استفاده کرده باشید.
2- پیشنهاد میکنیم حتماً پس از مینیاتوری اصلی از کلید محافظ جان استفاده نمایید. در خصوص این کلید و استفاده از آن میتوانید مقاله کلید محافظ جان چیست؟ را مطالعه نمایید.
3- از برندهای معتبر و معروف اقدام به خرید نمایید. برند مورد خرید شما باید دستکم استانداردهای IEC یا استاندارد ملی ایران را داشته باشند. داشتن تأییدیه پژوهشگاه نیرو نیز مورد قبول است. از برندهای معتبر بازار میتوان به اشنایدرالکتریک، آل اس، هیوندا، چینت، آی اس بی اس، دنا، الکتروکاوه، زیمنس اصلی و… اشاره کرد.
4- کلیدهای مینیاتوری برندهای معتبر دارای یک الی 5 سال ضمانت تعویض میباشد. از خریدار بابت محصول خریداری شده در این زمینه سؤال کنید یا از او بخواهید که مدت گارانتی را در فاکتور فروش قید نماید.
نحوه نصب فیوز مینیاتوری
طریقه نصب فیوز مینیاتوری تک فاز
برای نصب صحیح و دقیق فیوز مینیاتوری پیشنهاد ما مطالعه مقاله نصب کلید مینیاتوری تکفاز و سه فاز میباشد. با این حال به صورت خلاصه نحوه نصب کلیدها را شرح میدهیم. در حالت تکفاز با فرض اینکه شما یک انشعاب 32 آمپر از برق شبکه را دارید و دارای سیستم ارتینگ میباشید، کار را جلو میبریم. انتخاب سیم و کابلها باید منطبق بر قوانین استاندارد باشد. بر همین اساس شما یک کابل 3 رشته شامل فاز، نول و ارت دارید که به داخل واحد از محل کنتور کشیده شده است. فیوز کابل ورودی به باکس مینیاتوری میتواند تک پل یا دو پل (برای حفاظت فاز و نول) باشد و پس از آن کلید محافظ جان قرار میگیرد. چنانچه با محافظ جان و مواردی نظیر علت استفاده و نحوه نصب آن آشنایی ندارید، میتوانید به مقاله انواع محافظ جان نگاهی بیاندازید. کلید مینیاتوری ورودی دارای جریانی برابر با میزان حداکثر جریان دریافتی از شبکه میباشد. در ادامه سیمهای خارج شده از محافظ جان که شامل فاز و نول است برای تقسیم بین مصرف کنندگان توزیع میشود. سیم نول به همراه سیم ارت مستقیماً برای مصرف کنندگان ارسال میشود؛ اما سیم فاز به انشعابات مختلف تقسیم شده و بر اساس میزان مصرف کنندگان، مجدداً وارد فیوزهای مینیاتوری میشود و مطابق شکل زیر برای مصرف کنندگان سیم کشی میشود.
نصب فیوز مینیاتوری تک فاز
طریقه نصب فیوز مینیاتوری سه فاز
مجدداً فرض نمایید که یک کنتور 3 فاز 32 آمپر داریم و از برق آن برای راه اندازی تجهیزات و روشنایی کارگاه میخواهیم استفاده نماییم. نصب فیوز سه فاز نیز بسیار مشابه مینیاتوری تک فاز است. با حفظ نکات ایمنی ابتدا برق سه فاز وارد مینیاتوری ورودی تابلو تقسیم سه فاز ما میشود. در ادامه وارد کنترل فاز سه فاز شده تا سیستم ما نسبت به نشتی جریان حساس باشد. در صورتی که با نصب کلید محافظ جان سه فاز آشنایی ندارید؛ میتوانید مقاله نحوه نصب کلید محافظ جان سه فاز را مطالعه نمایید. خروجی محافظ جان سه فاز به دو بخش تقسیم میشود. سیم نول به ترمینال انشعابی (شینه نول) منتقل شده و بین مصرف کنندگان توزیع میشود. سیم فاز نیز بسته به نوع مصرف کنندگان به صورت تکفاز یا سه فاز بین انشعابات تقسیم و مجدداً با استفاده از کلیدهای مینیاتوری در نظر گرفته شده، مدیریت میشود.
نصب فیوز مینیاتوری سه فاز
قیمت فیوز مینیاتوری
فیوز مینیاتوری از جمله تجهیزات پر مصرف بازار میباشد که بر همین اساس برندهای مختلف با قیمتهای متفاوت در بازار موجود هستند. بخش کثیری از این فیوزها را فیوزهای تقلبی و چینی تشکیل میدهند. بر همین اساس لازم است تا برای خرید فیوز مینیاتوری علاوه بر مواردی که در راهنمای خرید عنوان شد؛ دقت شود که از برندهای معتبر و فروشگاههای معتبر خرید انجام شود. قیمت فیوزهای موجود در بازار با مشخصات یکسان کاملاً رقابتی است و باید بسیار مراقب بود که فیوز مینیاتوری تقلبی خریداری نشود. در بسیاری از کلیدهای مینیاتوریهای تقلبی موجود در بازار دیده شده که در داخل آنها از گلولهها یا مکعبهای سربی یا فولادی به جای قطعات لازم استفاده شده و عملاً ایمنی و کارایی آن را به حداقل کاهش داده است. مجموعه برق و انرژی با بیش از 25 سال سابقه در صنعت برق، نماینده رسمی فروش محصولات برق صنعتی برند آل اس، چینت، ISBS و… میباشد. علاوه بر قیمت رقابتی این مجموعه سعی نموده تا این محصول را با قیمتی کاملاً مناسب نسبت به دیگر همکاران در خدمت مشتریان قرار دهد. شما میتوانید برای اطلاع و اطمینان نگاهی به صفحه خرید کلید مینیاتوری ما بیندازید. شایان ذکر است که تمامی کلیدهای مینیاتوری این مجموعه دارای یک الی 5 سال (بر اساس برند انتخابی) ضمانت تعویض میباشند. همچنین کارشناسان ما آماده ارائه مشاوره و راهنمایی برای خرید این کالا به شما مهندسان و مشتریان محترم هستند.
سیم و کابل نسوز از جمله تجهیزاتی هستند که جهت ایمنی ساختمان و تأسیسات در برابر آتشسوزی کاربرد دارند. ایمنی ساختمان و تأسیسات برای حفظ جان و مال انسانها بسیار اهمیت دارد و به همین دلیل آشنایی با اینکه سیم و کابل نسوز چه ویژگیای دارند و کاربردشان چیست برای افراد فعال در صنعت برق بسیار مهم است. در مقاله امروز به اینکه سیم و کابل نسوز چیست و چه ویژگیهایی دارند؟ بیشتر خواهیم پرداخت تا برای خرید انواع سیم و کابل نسوز با اطلاعات کاملتری اقدام نمایید.
کابل نسوز چیست؟
قبل از خرید کابل برق بهتر است با کابل نسوز آشنایی داشته باشید. کابل نسوز (Fire Resistant Cable) به کابلی گفته میشود که میتواند مقدار دمای مشخصی را در هنگام مواجهه با شعله مستقیم در یک مدت زمان معین و مشخص تحمل کند. یک کابل نسوز مرغوب در برابر آتشسوزی مقاوم و کم دود و فاقد گاز کشنده هالوژن است.
ساختار کابل نسوز به شکلی است که پس از شرایط آتشسوزی میتواند برق را انتقال دهد و همچنین با استفاده از سیگنالهای هشدار و سیگنالهای کنترلی مختلف، امکان اطفای حریق را فراهم کند.
کابل نسوز چیست؟
ساختار سیم و کابل نسوز
ساختار سیم و کابل نسوز با توجه به استانداردهای خاص به شرح زیر است:
هادی یا رسانا (Conductor)
از سیم و کابل نسوز در مکانهای مختلفی استفاده میشود و به همین دلیل بسیار مهم است که کیفیت رسانای آن بالا باشد. یک رسانای باکیفیت میتواند بهخوبی سیگنالهای مخابراتی و جریان الکتریسیته را منتقل کند و با کنترل جریان از ورود نویز جلوگیری نماید.
عایق (Insulation)
از مهمترین بخشهای سیم و کابل نسوز عایق آن است. در واقع عایق وظیفه دارد تا هادیهای کابل را نسبت به محیط و نسبت به یکدیگر ایزوله کند تا کابلها بتوانند در مکانهای مختلف بهترین عملکرد خود را ارائه دهند.
روکش
روکش بخش مهم دیگری از ساختار سیم و کابل نسوز است. روکش در لایه نهایی کابل قرار میگیرد و باعث میشود کابل توسط عوامل خارجی آسیب نبیند.
ساختار کابل نسوز
کاربرد کابل نسوز
بهصورت کلی از سیم و کابل نسوز به دو دلیل زیر استفاده میشود:
سالم ماندن کابل و ادامه عملکرد آن در مواقع اضطراری همچون بروز آتشسوزی
مواجه بودن کابل برق یا کابل کنترل با دمای بالا، حرارت و یا آتش در مکان نصب و بهرهبرداری
با توجه به دلایل فوق از انواع کابل نسوز استفاده میشود. به طور مثال در هر مکانی که کوره ذوب وجود داشته باشد حتماً کابل نسوز کاربرد دارد؛ زیرا بدون استفاده از آنها ایمنی کار فراهم نمیشود و امکان بروز حوادث جبرانناپذیر وجود دارد.
کاربرد کابل نسوز در صنایع مختلف همچون موارد زیر بسیار است:
پتوشیمی و پالایشگاه
هواپیماسازی
خودروسازی
صنایع شیشهسازی
صنایع لوازمخانگی حرارتی
صنایع ذوب فلزات
نیروگاهها
صنایع دفاعی
کارگاه و کارخانههای ریختهگری
کارخانههای تولید سیمان
واگنسازی و خطوط مترو
آشنایی با کاربرد کابل نسوز
انواع کابل نسوز
کابل نسوز به انواع مختلفی تقسیم میشود که از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
کابلهای قدرت
کابلهای ابزاردقیق
کابلهای اعلام حریق
کابلهای جرقهزن
کابلهای کنترل
کابلهای فشارقوی
آشنایی با انواع کابل نسوز
ویژگیهای کابل نسوز
از جمله ویژگیهای کابل نسوز میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
مقاومت در برابر آتش
جلوگیریکننده از انتشار حریق
فاقد گازهای سمی و کشنده هالوژن
ایجاد دود بسیار کم در هنگام آتشسوزی
دارای شیلد یا محافظ
مقاومت بالا در برابر تغییرات دمایی
دارای عایق مناسب برای شرایط آبوهوایی خشک و مرطوب
با قابلیت تحمل دما از 60- تا 250+ درجه سانتیگراد
دارای مقاومت بالا در مقابل اشعههای مختلف همچون مادونقرمز، اوزون، گاما و ماورایبنفش
مناسب جهت استفاده در صنایع پزشکی و غذایی به دلیل عدم رشد قارچ و باکتری در ماده سیلیکونی کابل
دارای انعطاف و قابلیت شکلگیری بالا، با حفظ پایداری جریان الکتریسیته
دارای مقاومت بسیار بالا در برابر جریانهای شدید ناشی از ولتاژهای بالای جریان الکتریسیته
آشنایی با ویژگی کابل نسوز
سیم نسوز چیست؟
سیم نسوز به سیم مقاوم در برابر حرارت گفته میشود. روکش هادی الکتریکی سیم نسوز به طور معمول از جنس سیلیکون است؛ هر چند این سیم روکشهای متفاوتی دارد و هر کدام مقامت دمایی خاصی دارند. چنانچه سیمی تحمل حرارتی بالا در برابر حرارت و آتش را نداشته باشد سیم معمولی یا سیم قابلاشتعال نامیده میشود.
انواع سیم نسوز
انواع سیم نسوز به شرح زیر است:
سیم نسوز با پوشش پیویسی
تحمل حرارتی این مدل سیم پایین است و در دمای ۱۸۰ درجه سانتیگراد میتواند آتش بگیرد.
سیم نسوز سیلیکونی
یکی از انواع سیم نسوز که بسیار پرکاربرد است سیم نسوز سیلیکونی محسوب میشود. این سیم در دمای ۲۰۰ درجه سانتیگراد در مدتزمان طولانی و در دمای ۲۵۰ درجه سانتیگراد در مدت کوتاهی قابلاستفاده است.
سیم دو روکش نسوز
این سیم یک پوشش ثانویه علاوه بر پوشش اولیه دارد که جنس آن از فایبرگلاس است. سیم دو روکش نسوز به دلیل این پوشش میتواند تحمل دما را تا 750 درجه سانتیگراد داشته باشد.
آشنایی با انواع سیم نسوز
استانداردهای سیم و کابل نسوز
همانطور که گفته شد بسیار اهمیت دارد که سیم و کابل نسوز قادر به حفظ عملکرد درست خود در شرایط اضطراری مانند آتشسوزی باشند. برای تشخیص این مسئله استانداردهای بینالمللی در نظر گرفته میشود. استانداردهای بینالمللی سیم و کابل نسوز IEC و استاندارد ملی ایران ISIRI نام دارد.
در هنگام خرید سیم و کابل نسوز باید به چه مواردی توجه کرد؟
امروزه در هنگام خرید سیم برق و کابل نسوز افراد با انواع مختلفی از این محصول روبرو میشوند. بسیار مهم است که در هنگام خرید این محصولات به نکات زیر توجه داشت تا خرید آنها به بهترین شکل خود انجام شود
انتخاب میزان آمپر مورد نیاز
بررسی مواد سازنده عایق و روکش
بررسی درجه حرارت روکش سیم و کابل در بلند مدت
انتخاب میزان آمپر مورد نیاز
بررسی شرایط محیط و محل نصب
بررسی حداکثر دمای لحظهای
مشخص کردن سطح ولتاژ عایق
بررسی سطح مقطع مورد نیاز
توجه به نوع بستهبندی
توجه به رنگ روکش
آشنایی با نکات خرید کابل نسوز
کلام پایانی
شاید برای بسیاری از افراد که میخواهند برای خرید سیم و کابل نسوز اقدام کنند این سؤال پیش بیاید که سیم و کابل نسوز چه ویژگی ای دارد؟ همانطور که در این مقاله اشاره شد سیم و کابل نسوز در برابر حرارت شعلههای آتش مقاومت بالایی دارند و میتوانند ایمنی ساختمان یا تأسیسات را در برابر آتشسوزی فراهم کنند. استفاده از سیم و کابل نسوز جهت جلوگیری از بسیاری از فجایع خطرناک اهمیت دارد و به همین دلیل کاربرد سیم و کابل نسوز در بسیاری صنایع مرسوم است. جهت خرید سیم و کابل نسوز باید با هر کدام از این موارد آشنا بود و از طرفی نکات مهمی را در هنگام خرید در نظر گرفت تا این سیم و کابلها بتوانند بهخوبی ایمنی ساختمانها و تأسیسات را فراهم کنند.
We use cookies to improve your experience on our website. By browsing this website, you agree to our use of cookies. Read more about our Privacy Policy.